فیلمهای کریسمسی معمولاً برای القای احساسات گرم و خانوادگی در مخاطب طراحی میشوند، و قصه این آثار اغلب داستانهای سرراستی را شامل میشود که پایانهای شادی را ارائه میدهند و شخصیتهای درونشان را از اهمیت دوستان، خانواده و عزیزانشان مطلع میکنند. با این حال، قطعاً یک آلترناتیو یا جایگزین برای هر ژانر یا شاخهای وجود دارد.
آلترناتیوهای آثار کریسمسی نیز شامل فیلمهایی چون: اکشنِ ماندگار جانسخت، ماجراجویی پُر هرج و مرج گرملینها، فیلم ابرقهرمانی و گوتیک بازگشت بتمن، کمدی سیاه سانتایبد، فانتزی ترسناک کرامپوس، مرد آهنی ۳ و خیلیهای دیگر میشود. حالا برادران نِلمز به عنوان نویسنده و کارگردان آخرین کسانی هستند که با Fatman شانس خود را در این شاخه امتحان کردهاند. شاید با گذشت زمان فیلم مرد چاق یا Fatman نیز به عنوان یک کالت کلاسیک برای طرفداران چنین آثاری تبدیل شود.
داستان این فیلم پیرو یک بچه 12 ساله خرابکار و مغرور است که در شب کریسمس یک توده زغال سنگ را در جعبه هدیه خود از بابانوئل دریافت میکند، واکنش این پسربچه در مورد چنین وضعیتی بسیار متفاوت است. او با استخدام یک آدمکُش برای ردیابی و قتل بابانوئل همه چیز را پیچیده میکند.
تریلر این فیلم ممکن است Fatman را به عنوان یک اکشن هیجان انگیز و نسبتاً ساده نشان داده باشد، اما روایت داستان بیش از این است، و برادران نِلمز کار تحسین برانگیزی را برای ورود به قصه کریسمس و سیستم توزیع هدایای بابانوئل انجام میدهند. نگاه سازندگان فیلم به سیستم و تشکیلات بابانوئل ورود کاملاً مشخص و جالبی به قانون کریسمس انجام میدهد.
نگاه طنازانه فیلم به استخوانهای پوسیده تشکیلات و اقتصاد سیستمی کریسمس را نمیشود به راحتی نادیده گرفت. البته این دیدگاه در فیلم به روشی جدی بیان نمیشود و همین که Fatman حاضر نیست خودش را جدی بگیرد، یک امتیاز مثبت است. از طرفی دیگر تأثیرات و الهامات مختلفی از ژانرهای گوناگون چون کمدی سیاه و حتی وسترن در داستان فیلم وجود دارد. به طور کلی میشود Fatman را یک "B-movie" سرگرمکننده با فضایی کریسمسی و فارگویی خطاب کرد.
صحنههای آغازین این واقعیت را برجسته میکنند که Fatman قطعاً یک فیلم کریسمسی است و در آن نمادهایی که از این زیرژانر انتظار دارید به نمایش گذاشته میشود. با این حال، سازندگان فیلم تقریباً هر شاخهای را برانداز میکنند تا داستان خود را در یک دنیای واقعی و ملموس طرح ریزی کنند. برای مثال بابانوئل با وجود داشتن سورتمه، گوزن و اِلفهای شاد در کارگاهش اما برای نجات کریسمس از یک شکست تجاری، مجبور به ایجاد قرارداد پیمانکاری با ارتش ایالات متحده شده است.
انتخاب شخصیت اصلی برای بازی در نقش فتمن نیز کلیدی است و مل گیبسون توانسته شخصیت کریس کرینگل (بابانوئل) را به طور مناسب جذاب و خسته از دنیایی شلوغ به نمایش بگذارد. بازی برادران نِلمز با ایدهای جالب که پیش فرض ذاتاً مضحکی است اقدامی خطرناک و البته شایسته است. چرا خطرناک است؟ چون اساساً نمایش یک شخصیت شناخته شده چون بابانوئل در یک فضای واقعگرایانه اتفاق جدیدی است.
اما گیبسون همه چیز را با چنان عقیده کاریزماتیک و جذابی به نمایش میگذارد که شما کاملاً باور میکنید این یک شخصیت افسانهای است که اکنون به پوستهای از خود واقعی و زمینیاش تبدیل شده که برای تأمین مخارج زندگی خانواده تلاش میکند. در روند طنازانه این فیلم چند صحنه سیاه نیز وجود دارد که باعث ایجاد چندین لبخند بزرگ میشود.
یکی از نکات تاریک درون فیلم همکاری بابانوئل با ارتش آمریکا در تولید تسلیحات جنگی است. این اشارات در فیلم گویای این است که چگونه جامعه مدرن آرام آرام کنترل همه چیز زندگی بشر را تحت تاثیر سو خود قرار میدهد. و حتی فضای شاد کریسمس را دچار چالش میکند.
از طرف دیگر رویه فیلم در پرده سوم خود چیز بسیار متفاوتی است. به نظر این تقابل خونین بین کریس کرینگل و مرد لاغر (با بازی دیدنی والتون گوگینز) مستقیماً از یک وسترن کلاسیک بیرون کشیده شده است. این تغییر لحن ممکن است باعث شود شما باور کنید که برادران نِلمز Fatman را فقط با هدف ساختن یک فیلم ضدِ کریسمس طراحی کردهاند، اما علیرغم تکیه بر این همه ناسازگاری برای ساختن چنین اسطورهای، فیلم یک اثر ماندگار کریسمسی است.
یکی از چالش برانگیزترین جنبههای منتقد بودن اظهارنظر درباره فیلمی است که قبل از دیدن براساس پیش فرضهای بزرگ خودمان کار را برایش سخت میکنیم و Fatman یک مثال عالی در این زمینه است. آیا ما دوست داشتیم با چنین ایدهای یک اکشن خندهدارتر و مرگبارتر با گوگینز و گیبسون داشته باشیم؟ بدون شک بله. آیا با چنین ایدهای حرف زدن از فضای سرمایه داری و تاریک اجتماع کمتر از حد انتظار هیجان انگیز است؟ بله بدون شک برخی به این مضمون شکایت خواهند کرد. اما از سمتی دیگر آیا این فیلم در گونه خودش چیز بکر و جالبی است؟ و آیا رابطه شخصیت کریس کرینگل و مرد لاغر در فیلم جالب در آمده است؟ در واقع جواب چیزی جز یک بله نیست.
وقتی میشنوید که فتمن در مورد چه چیزهایی است، فکر گذراندن یک اوقات خوب و مسخره در ذهن شما شکوفا میشود. ماجرای عصبانی شدن یک بچه کوچک خرابکار از بابانوئل و استخدام یک قاتل قراردادی برای کُشتن او؟! انصافاً ایده خفنی است. اما باید این را نیز فراموش نکرد که همیشه تصورات ما از یک ایده قرار نیست به مرحله بروز برسد.
در مجموع تلاش برای توصیف Fatman کاری دشوار است، زیرا این فیلمِ سرگرمکننده عناصر اکشن، هیجان انگیز، کمدی تاریک، درام خانوادگی، ژانرهای وسترن و حتی ابرقهرمانی را در کمتر از 100 دقیقه در خود جای داده است. اما محصول نهایی یک تصویر کریسمسی کاملاً راضی کننده و کاملاً بکر است که بدون شک برای افرادی که ترجیح میدهند موارد مورد علاقه خود را در چنین فصلی بارها تماشا کنند، به صورت سالیانه مورد بازدید قرار میگیرد.